O. Ertuğrul ÖNEN
Yeni Ekonomi Bakanı Sayın Nihat Zeybekçi 2 Ocak 2014 tarihinde Türkiye İhracatçılar Meclisi yetkilileri ile yaptığı basın toplantısında 2013 yılı ihracat rakamlarını açıklamış ve ihracatın ülkeler, sektörler ve fasıllar itibariyle değerlendirilmesini içeren bilgiler vermiştir.
Ekonomi Bakanının, ithalat ile ilgili uygulamalar da görev sahasının içerisinde bulunması itibariyle, ülkenin sadece ihracat performansının açıklanması, ithalatın ise yok sayılması, öteden beri hep yadırganmaktadır. Ülkenin dış performansının, başarısının, ihracat ve ithalat arasındaki farktan kaynaklanması nedeniyle bu açıklamalarda ithalata yer verilmemesini, “eksik bilgi” olarak nitelendirmek gerekmektedir.
Bu eksikliği tamamlayarak 2012–2013 yılları ihracat ve ithalat rakamlarını karşılaştırmalı olarak bir çizelge halinde aşağıya çıkarıyoruz:
| İHRACAT (milyon $) | DEĞİŞİM (%) | İTHALAT (milyon $) | DEĞİŞİM (%) | İhr/İth ( % ) | |
| 2012 Yılı | 152.462 | 13,1 | 236.545 | 1,9 | 64,5 |
| Program | 149.500 | 199.500 | |||
| Gerçekleşen | %102,0 | %120,7 | |||
| 2013 Yılı | 151.700 (1) | 0,0 (1) | 248.338 (2) | 5,0 | 63,7 |
| Program | 158.000 | 253.000 | |||
| Gerçekleşen | % 96,1 | % 98,2 |
AÇIKLAMALAR;
– Değişim: İhracat ve ithalatta bir önceki yıla
göre olan artış veya eksilişi göstermektedir.
– (1) Açıklanan geçici ihracat rakamlarının
kesinleşmesi aşamasında bir önceki yılla
aynı ölçüde olacağı ifade edildiğinden
değişim 0.0 olarak kabul edilmiştir.
– (2) 11 Aylık (Ocak-Kasım) ithalat rakamına
Aralık ayında ithalatın aynı düzeyde kalacağı
varsayımı ile 2012 yılı Aralık ithalat rakamı
eklenerek 2013 yılı yıllık ithalat rakamı hesaplanmıştır.
Bu tablonun bize verdiği en önemli mesaj, 2009 yılından bu yana ulaşılan yüksek oranlı ihracat artışına 2013 yılında ulaşılamadığıdır. 2013 yılında ihracatımız, deyim yerinde ise, olduğu yerde saymıştır. Öngörülen mütevazı program hedefi de yakalanamamıştır.
Buna mukabil ithalat artmaya, ihracatın ithalatı karşılama oranı düşmeye devam etmiştir.
Kurun ihracatı özendirecek şekilde yükseliş göstermesi ihracatı arttırarak, ithalatı frenleyecek bir etki yapacak mıdır? Kuşkuluyuz, çünkü yıllar boyu sanayi üretim yapımızın ve alışkanlıklarımızın yanında, yaşanabilecek parite dalgalanmaları beklenen ve arzu edilen sonuçları hemen vermeyebilir.
