Ömer BERKİ
Her meslekte olduğu gibi dış ticaret mesleğinde de merak, kişinin kendisini ve dolayısıyla özgüvenini geliştirmesinin temel şartıdır.
Bu meslekte gümrük işlemlerinden banka operasyonlarına, mal satış sözleşmelerinden ürün standartlarına, devlet yardımlarından Eximbank uygulamalarına, dahilde işlemeden menşe kümülasyonuna ve daha birçok konuya kadar uzanan son derece geniş bir yelpazede yüzlerce, hatta binlerce merak edilecek konu mevcuttur.
Bu merak konularından biri de, şahsi değerlendirmelerimize göre, bir yılda ülkemiz gümrüklerinde ne kadar gümrük beyannamesinin onaylandığıdır. Başka bir ifade ile soru şudur: Yılda yaklaşık 400 milyar dolarlık dış ticaret hacmine sahip olan Türkiye’de bir yılda gümrük giriş ve çıkışlarında işlem gören gümrük beyannamelerinin sayısı ne kadardır?
Bu sorunun cevabı Ticaret Bakanlığı internet sitesinde “Yıllara Göre Beyanname Sayıları” başlıklı tabloda şu şekilde yer almaktadır:
Doğal olarak konu ile ilgili merakın bu noktada sona ermemesi lâzımdır. Bu rakamları ek başka verilerle tamamlamadığımız takdirde yapacağımız analiz yavan kalır. Bu bağlamda en önemli veri, hiç şüphesiz ki 2018 ve 2019 yılındaki ihracatımız ve ithalatımızın değer olarak karşılıklarıdır.
TÜİK dış ticaret istatistiklerinin “Genel Ticaret Sistemi” kayıtlarına göre yaklaşık rakamlarla 2018 yılında ihracatımızın 177 milyar ABD doları ithalatımızın 231 milyar ABD doları, 2019’da da aynı rakamların sırasıyla 181 ve 210 milyar ABD doları olduğunu belirterek, bunlara bu rakamlarla bir yılda onaylanan gümrük beyannameleri arasında nasıl bir bağlantı kurulabileceği, ne tür yorumlar yapılabileceğini okuyucunun ve değerli dışticaretçilerin “meraklarına” bırakalım.
Son not olarak bir hususu daha dikkatinize getirelim: Yukarıdaki verilere TÜİK’in “Gümrük Müdürlükleri İtibariyle Dış Ticaret” ve “İllere Göre Dış Ticaret” verilerini de eklediğimizde zor ama keyifli ve kupon bir analizin ortaya çıkması büyük bir olasılıktır.
