Günün Haberi
“Serbest bölgelerden ticaret 10 yıldır yerinde sayıyor”
Dış ticaret hacmi son 10 yılda yüzde 110 büyürken, serbest bölgelerin ticaret hacmi yüzde 4’lük düşüşe işaret ediyor. Bu tablo, serbest bölgelerin ticaret hacminin, Türkiye toplamına oranının, yüzde 12.3’ten yüzde 5.6’ya gerilediğini ortaya koyuyor
Günün Bilgisi
Türkiye’de ilk olarak 1987 yılında Mersin ve Antalya’da faaliyete geçen serbest bölgeler, zaman içinde oldukça yaygınlaşmış, 1990’lı yıllarda, mahalli politikacıların “kendi şehirlerinde de” serbest bölge istemeleri ve bu isteklerinin kabul görmesi ile yaklaşık 25 serbest bölge oluşmuştur. 2000’li yıllarda bu yaklaşım sonlandırılmış olup, bugün itibariyle faal serbest bölgelerin sayısı 20’dir.
AB’ye tam üyelik sürecindeki gelişmelere paralel olarak, 2008’den itibaren “sermaye şirketleri için kurumlar vergisi, şahıs şirketleri ve gerçek kişi tacirler için de gelir vergisi” dışındaki tüm vergi, sigorta pirimi ve resim-harç muafiyetleri kaldırılmıştır. AB’ye tam üye olunduğunda da kurumlar vergisi ve gelir vergisi muafiyetlerinin kaldırılacağı, ilgili mevzuatla hükme bağlanmıştır.
Dolayısıyla “ülkemizdeki serbest bölge uygulamaları, cazibesini, bir ölçüde kaybetmektedir” denilebilecek bir noktaya gelinmiştir.
Günün Terimi
Nitelikli Sanayi Bölgeleri (QIZ-Qualified Industrial Zones): ABD-İsrail Serbest Ticaret Anlaşması’na (STA) dayanarak, Ürdün-İsrail sınırında kurulmuştur. İki ülkenin ortak topraklarının olduğu bir bölgedir ve buradan ticari mallar Amerika Birleşik Devletler pazarlarına kota sınırlaması, gümrük, üretim veya tüketim vergisi veya herhangi bir mukabil istifadenin gereği görülmeden girebilmektedir. 1990’larda Türkiye’de de bu konuda çalışmalar yapılmış, ancak sonuçlandırılamamıştır.
Günün Verisi
Serbest Bölgelere ihracat ve serbest bölgelerden ithalat
Kaynak: TÜİK
Yıl: 2014
Değer: 1.000.-ABD $
