Gerek Vakfımızda yaptığımız mesleki sohbetlerde, gerekse yine Vakfımızca 20 yıla yakın bir süredir düzenlenen “Dış Ticaret Uzmanlığı Eğitim Programları”na katılan binlerce öğrencimizle gerçekleştirdiğimiz kariyer planlaması sohbetlerinde, Ankara’nın dış ticaretimiz içindeki konumunu da doğal olarak analiz etmekte, saptamalarımızı ve değerlendirmelerimizi gençlerimizle paylaşmaktayız.
Gençlerimiz Ankara’yı genellikle ve kendilerince haklı nedenlerle, İstanbul ve otomotiv ana ve yan sanayiinde gelişmiş olan Bursa ve Kocaeli gibi illerimizle kıyaslayarak, başkentimizin dış ticaret bağlamında 2. derece öncelikli bir kent algısı yarattığını ifade etmektedirler.
Bu gençlerle sohbetimize başlamadan önce, aşağıda verilen, ihracat ve ithalatımızda ilk sıralarda yer alan kentlerimize ait veriler paylaşılmaktadır:
İhracat (2016 / 1.000 $)
İstanbul 76.071.914
Bursa 9.765.910
İzmir 8.330.122
Kocaeli 6.527.579
Ankara 6.463.475
Gaziantep 6.418.991
Liste topl. 113.577.991
TR toplamı 142.529.584
İthalat (2016 / 1.000 $)
İstanbul 116.097.055
Ankara 10.837.711
İzmir 8.811.052
Bursa 8.710.001
Kocaeli 8.063.742
Gaziantep 4.818.682
Liste topl. 157.338.243
TR toplamı 198.618.235
Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (2017 Ekim ayı itibariyle)
İstanbul 33 adet
İzmir 4 adet
Bursa 3 adet
Denizli 3 adet
Adana 2 adet
Ankara 3 adet
Gaziantep 2 adet
Hatay 2 adet
Kocaeli 2 adet
Kırşehir 1 adet
Manisa 1 adet
Muğla 1 adet
Yalova 1 adet
TR toplam 58 adet
Bu istatistik bilgileri takiben, değerli gençlerin bilinçlendirilmesi adına Vakıf olarak kendilerine;
– İstanbul’un farklı yapısı bir tarafa bırakılacak olursa, ihracatta Ankara’nın önünde bulunan kentlerimizin otomotiv ana ve yan sanayii ve kısmen de tekstil sanayiine odaklanmış (İzmir için farklı bir değerlendirme yapılabilir) bir yapıları olduğu; Ankara’da ise sektör çeşitliliğinin çok fazla olduğu;
– Yarısından fazlası İstanbul’da olan, ihracatta öncelikli ve ayrıcalıklı konumdaki Dış Ticaret Sermaye Şirketlerinden (DTSŞ’ler) ikisinin (Türk Traktör, Ortadoğu Rulman Sanayii ve ASELSAN A.Ş.) idare ve üretim merkezinin Ankara’da bulunduğu; diğer ikisinin (M.A.N. ve Noksel) ise yakın zamana kadar bu listenin gediklileri arasında yer aldığı;
– Eti Maden gibi, yılda yaklaşık 1 milyar dolarlık ihracat yapan köklü bir kuruluşun (Ekonomi Bakanlığı devlet kurumlarına Dış Ticaret Sermaye Şirketi statüsü vermemekle beraber, 100 milyon doların üzerinde ihracat yapan firmaların özel sektör-kamu sektörü ayırımı yapılmaksızın bu statünün –hatta payenin- verilmesi adil bir yaklaşım olacaktır) da Ankara’da bulunduğu;
– Ankara’nın savunma sanayimizde çok önemli bir yere sahip olduğu, TUSAŞ-TAI, MKE, Aselsan, Havelsan, Barutsan gibi kamu nitelikli kurumlar yanında, FNSS gibi kurumların da faaliyetlerini Ankara’da sürdürdüğü,
– Ankara’daki Organize Sanayi Bölgeleri’nde de çok sayıda firmanın önemli ölçeklerde ihracat yaptıkları;
gibi hususlar hatırlatılmakta, gerektiğinde ayrıntılı bilgiler verilmektedir.
İthalat ile ilgili değerlendirmelerimizi başka bir yazıya bırakarak, kamuoyunda Ankara’nın artık 1. derecede önemli ve öncelikli bir dış ticaret kenti olarak algılanmasını diliyoruz.
O.Ertuğrul Önen
