O. Ertuğrul ÖNEN
Ben Ankara Hukuk Fakültesinden mezun oldum. Ama kader beni hukukçuluğun dışında başka alanlara sürükledi. Gerçi müfettişlik gibi yine hukukun uygulama alanı bulduğu görevler de yaptım ama hakimlik, savcılık, avukatlık gibi klasik hukukçu mesleklerinin hiçbirini yapmadım.
Bizim hukukta okuduğumuz yıllarda hukukçu olduğunu söyleyenlere ilk soru Ankara mı İstanbul mu idi. Çünkü ülkemizde hukuk eğitimi yalnız bu iki büyük kentin üniversitelerinde vardı.
Birkaç hafta önce yazdığım “yüksek öğrenimdeki perişanlığımız” başlıklı yazımda da belirttiğim gibi fakültede hocalarımızın tamamı yurtdışında doktora yapmış, bize yalnız bilim değil hayat görüşü de veren, nezaket, zarafet örneği insanlardı. Hukuk öğrenimi çok ciddiye alınırdı. Fakülteyi 4 yılda bitiren parmakla gösterilirdi.
Hukuk öğreniminin ve bilahare mesleğin uygulama aşamasının yıllar içinde giderek kalite kaybettiği inkâr edilemez bir gerçektir.
Sayıları çığ gibi artan hukuk fakültelerine bina tahsis edildi ama öğrenim kadroları için aynı şeyi söyleyebilir miyiz?
Avukatlık stajlarının maalesef baştan savma ele alındığı, bir türlü amaca uygun bir sisteme kavuşturulmadığını bu mesleği yapan dostlarımızdan öğreniyoruz. Neredeyse hukuk fakültesini bitiren ve avukat olmak isteyen her mezun staj için öngörülen süreyi tamamladığında otomatik, engelsiz avukat olabilmektedir.
Bu kadarla kalsa iyi. Stajını tamamlayan bu yeni avukatlar, ağır ceza davalarını, hatta yargıtaya gitmiş davaları bile üstlenebilmektedirler. Oysa, örnek alabileceğimiz gelişmiş ülkelerde avukatlar ancak meslekteki kıdem ve başarı ile daha üst yargı kademelerinde dava üstlenmeye hak kazanabiliyorlar.
Özetle hukuk sistemimizi işletecek ve ayakta tutacak insan unsuru maalesef gelişmiş ülkelere paralel kaliteli bir öğrenim ve mesleğe hazırlama sürecinden geçememektedir. Hukuk öğreniminin süresinden, içeriğine, hukuk fakültelerinin öğrenim kadrolarının niteliklerinin yükseltilmesine, hâkim ve savcı adaylarının seçim ve mesleğe hazırlanmalarına, avukatlık mesleğinin de aynı hakimlerde olduğu gibi gerek mesleğe hazırlama ve gerekse meslekte aşama aşama ilerleme esaslarının acilen ele alınarak rehabilite edilmesine acilen ihtiyaç olduğu düşünülmektedir.
Aynı şekilde halen tüm unsurları ile uygulamaya geçirilmemiş hâkim teminatı müessesinin de bir hukuk devletine yakışır şekilde yasal düzenlemeye kavuşturulması da çağdaş bir demokrasinin olmazsa olmazıdır.
Günümüzde tüm adliyelerde duruşma salonlarında hâkim kürsülerinin arkasında yer alan “Adalet Mülkün Temelidir” özdeyişini sanıyorum bilmeyeniniz yoktur.
Bu deyiş devletin temelinin adalet olduğunu ifade eden veciz bir söylemdir ve çok önemli bir gerçeği ortaya koymaktadır. Bir ülkede adalet yoksa orada devlette yoktur demektir, bu veciz sözün anlamı.
