O. Ertuğrul ÖNEN
Celal Bayar ismini gençler değilse de belli bir yaşın üzerindekiler mutlaka biliyorlardır.
Tarihe özellikle Cumhuriyet tarihine ilgisi olanların ise bu ismi bilmemesi, bu ismin önemini takdir etmemesi mümkün değildir.
Tanınan ismiyle Celal Bayar, resmi ismiyle Mahmut Celalettin Bayar 1883 yılında Bursa’nın Gemlik ilçesinin Umurbey köyünde dünyaya gelmiştir. İstiklal Savaşının Galip Hoca takma adıyla önemli yararlılıklar gösteren kahramanlarından biridir.
Atatürk’ün çok güvendiği, bu güvenini ona önemli görevler vererek gösterdiği en yakın yol arkadaşlarındandır.
Nitekim Celal Bayar Atatürk’ün İktisat Vekilliğini yapmış ve ardından Büyük Atatürk’ün görevlendirmesiyle halen ülkemize başarıyla hizmet eden Cumhuriyet Döneminin ilk milli bankası olan Türkiye İş Bankasını kurarak ilk genel müdürü olmuştur.
Celal Bayar Atatürk’ün son başbakanıdır.
1938 yılında Aziz Atatürk’ün tabutu başında ‘’Seni sevmek milli ibadettir’’ deyişiyle Atatürk sevgisini bir başka boyuta taşıyan kişidir.
Nihayet uzun yıllar boyunca bitirilemeyen Anıtkabir inşaatını bitirerek 10 Kasım 1953 yılında Atatürk’ün aziz naaşını Geçici istirahatgahı Etnoğrafya Müzesi’nden sonsuza kadar kalacağı Rasattepe’deki anıt mezarına taşıyan ve nakil töreninde ‘’Atatürk! Sen bizdendin. Seni halife yapmak, padişah yapmak isteyenler oldu. İltifat etmedin, milli irade yolunu seçtin. Hayat ve şahsiyetini milletin hizmetine vakfettin’’ sözlerini de içeren ünlü söylemin sahibidir.
Türkiye Cumhuriyeti’nin cumhurbaşkanlığı görevini 10 yıl ifa etmiş 3. Cumhurbaşkanıdır.
Hayatı millet hizmetinde geçen ancak, yaşamının ilerleyen yıllarında ne yazık ki bir darbe ile görevi sona eren, ağır suçlamalarla yargılanan, idam cezasına mahkum edilen, yaşı dolayısıyla cezası infaz edilmeyen, sonuç olarak trajik bir son yaşayan, yaşatılan da bir kişidir.
Bugün onun ve başbakanlığını, bakanlığını yapan arkadaşlarının aslında hak etmedikleri cezalarla karşı karşıya kaldıkları kamuoyunun ortak yargısıdır.
İşte bu nedenledir ki, bu kişilerin isimleri kasabalara, bulvarlara, hava alanlarına, üniversitelere verilmiştir.
İşte bunlardan bir örneği de başkentimizin Ankara Bulvarı üzerinde yer alan Celal Bayar Tünelidir.
Tünele bu ismi verenler mutlaka iyi niyetlidirler. Belki de Ankara Bulvarının ileride Celal Bayar Bulvarı ile birleşmesinden dolayı da bu isimlendirme yapılmış olabilir.
Ama takdir edersiniz ki İstiklal Savaşı kahramanı, Atatürk’ün bakanlığını, başbakanlığını yapmış, Türkiye Cumhuriyeti’nin 3. Cumhurbaşkanının isminin bir tünele verilmesi eski deyişle ‘’mütenasip’’ olmamıştır.
Karayollarında çok örneğini görürsünüz. Yol boyunca köprülere, viyadüklere verilen isimler vardır. Bunların çoğu karayolları teşkilatında uzun yollar hizmet ederek, müdür, başmüdür düzeyine gelmiş kişilerdir. Keza Devlet Su İşlerinde göletlere, küçük barajlara kendi mensuplarının adları verilmektedir. Bu uygulama hakşinas güzel bir yaklaşımdır.
Ancak ‘’Celal Bayar Tüneli’’ için aynı şeyi söyleyemeyeceğim.
Büyükşehir Belediyemizin mantık ve izan sahibi sayın başkanı Mansur Yavaş’ın birçok kişinin hissiyatını temsil eden bu görüşe itibar ederek gerekli düzenlemeyi yapacağına inanıyorum.
